Overzicht

Van een CVA kan men ernstige zichtbare gevolgen overhouden zoals geheel of gedeeltelijke verlamming links of rechts van het lichaam, slecht of niet kunnen praten en verward praten (afasie).  Maar ook onzichtbare gevolgen die de buitenwereld niet ziet. Dit zijn onder andere karakterveranderingen, vermoeidheid, concentratieproblemen en problemen met zicht.

Feiten over het CVA.

- Eén op de zes mensen zal een CVA doormaken
- Een CVA is de derde doodsoorzaak na kanker en hartziekten
- Het CVA is de grootste oorzaak van invaliditeit
- Circa eenderde van de getroffenen overlijdt in het eerste jaar
- Een aantal getroffenen hebben vooraf een TIA (10-20%)
- Na een TIA krijgt 1 op de 3 mensen binnen een jaar een CVA

De gevolgen van een beroerte kunnen zichtbaar zijn, bijvoorbeeld in de manier waarop iemand zich beweegt of spreekt. Maar de gevolgen kunnen ook (min of meer) onzichtbaar zijn, omdat het gaat om veranderingen in het denken, de communicatie, de gevoelens en het gedrag.

Een CVA betekent een ingrijpende verandering in het leven van degene die getroffen is maar ook van de mensen in de naaste omgeving zoals partner of kinderen. Na de plotselinge gebeurtenis van de CVA zelf en de revalidatiefase wordt pas duidelijk wat de blijvende gevolgen zijn. Dan begint een langdurig en moeilijk proces van zich aanpassen aan de mogelijkheden en zoeken naar een nieuw evenwicht.

Lichamelijke gevolgen

* Verlamming: Hemiplegie: verlamming van één zijde van het lichaam.
Hemiparese: gedeeltelijke verlamming of verlies van spierkracht aan één zijde van het lichaam.

Halfzijdige gevoelsstoornissen (vrijwel altijd aan de kant van de verlamming). Per persoon kan het verschillen welk gevoel verminderd is (pijn, warmte, koude, houding, beweging, tast).

Hemianopsie: één helft van het gezichtsveld is uitgevallen. De oorzaak ligt in de hersenbeschadiging, er is niets mis met de ogen. Incontinentie of niet goed uit kunnen plassen.

Epilepsie: de grootste kans hierop bestaat in de eerste maanden na de beroerte. De aanvallen kunnen zowel geheel als gedeeltelijk zijn.

Onzichtbare gevolgen

* Cognitieve gevolgen:
Aandacht- en concentratiestoornissen: moeite met concentreren en verdelen van aandacht; tragere snelheid van denken en informatieverwerking.

Geheugenstoornissen:
opgeslagen informatie niet meer (goed) kunnen oproepen; problemen met opslaan van informatie in het kortetermijn- en/of langetermijngeheugen, voorwerpen of gezichten niet meer kunnen herkennen (agnosie).

Stoornissen in de planning en uitvoering van doelgerichte activiteiten: problemen met het formuleren van doelen; moeite met meervoudige dagelijkse activiteiten zoals koffiezetten of koken (apraxie).
Constante vermoeidheid: 70 procent van de getroffenen heeft last van vermoeidheid, die ongewoon en extreem is. Deze vermoeidheid kan niet in verband gebracht worden met inspanning en is van lange duur.

* Gevolgen op gebied van communicatie:
Taalstoornissen: moeite met vinden van woorden, problemen met het vormen of begrijpen van taal (afasie); gebruik van rare woorden en zinnen; gebruik van lange zinnen of te veel praten; informatie letterlijk nemen in plaats van figuurlijk.

Spraakstoornissen: als de spieren van de mond verlamd zijn of niet gecoördineerd kunnen bewegen, wordt de spraak moeilijk verstaanbaar (dysartrie).

* Gedragsmatige gevolgen:
Niet kunnen leren van ervaringen: geen of verminderd ziekte-inzicht kan leiden tot overmoedig en riskant gedrag; zelfoverschatting.
Verstoorde controle: ongeduldig; impulsief; rusteloos of gejaagd; prikkelbaar; agressief.

Verlies van zelfredzaamheid: dit kan leiden tot terugtrekking en weinig initiatief.

* Emotionele gevolgen:
Als direct resultaat van de schade die de beroerte aan de hersenen heeft veroorzaakt: vaak is er een depressieve stemming, soms een overmatige vrolijkheid. Andere karakterveranderingen die kunnen optreden: sociaal onaangepast gedrag; vloeken en agressiviteit; snel huilen; verhoogde prikkelbaarheid; veranderd gevoel voor humor.

Als reactie van de getroffene op de klachten of op de reacties van de omgeving: voorbeelden zijn: gebrekkig zelfvertrouwen; somberheid en depressie; onzekerheid; angst voor het optreden van een nieuwe beroerte; gevoelens van frustratie en machteloosheid.

Wat is een CVA?.
Wat is een TIA?
Voorkom en Herken een CVA.
Wetenschappelijk onderzoek. 

Voor meer informatie verwijzen wij u naar deze pagina (Boeken, letuur, etc.).

Graphic: Stichting KOH - Kwaliteit en ontwikkeling Huisartsenzorg